Zilveren rammelaar met voorstelling van een vrouw met kind en bijtstuk van koraal
Brugge
1790 (ca.)
0098.jpg
Streekdracht

Een vrouw met een kind lijkt een begrijpelijk en niet te ingewikkeld motief voor een rammelaar. Toch gaat er meer schuil achter deze voorstelling. Dat komt door de kleding en de hoofdtooi van de vrouw. Ze draagt een lange geruite rok met zakken, met daarop een jak of blouse met halflange mouwen. Het fluitstuk van de rammelaar heeft de vorm van een mooi versierde hoge hoofdtooi. Het geheel doet sterk denken aan een klederdracht, hoewel niet te traceren is uit welke streek deze komt. Mogelijk gaat het om een fictieve klederdracht. De rammelaar is vervaardigd in Brugge rond 1790. Een vergelijkbaar exemplaar, vervaardigd in de periode 1815-1832, staat afgebeeld in de catalogus Klatergoud en zilveren bellen, maar dan met ivoren handvat in plaats van koralen bijtstuk.

Aan het begin van de negentiende eeuw kennen streekdrachten, fictieve en echte, een grote bloeiperiode in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815-1830) en zijn voorgangers. Dit komt voort uit een nieuw gevoel van nationalisme, gevoed door het overheersende karakter van Frankrijk en de aanloop naar de onafhankelijkheid van België en Luxemburg in 1830. Zo wordt in Nederland in 1832 geprobeerd een ‘Hollandsche kleederdragt’ in het leven te roepen. Een wildgroei aan streekdrachten is er ook in België. Dit past binnen een Europese trend waarin landen op zoek zijn naar een nationale identiteit. In deze periode worden dan ook veel kostuumboeken uitgegeven, met daarin allerlei gekleurde prenten van verschillende klederdrachten, zoals ook Afbeeldingen van de kleeding, zeden en gewoonten in de Bataafsche Republiek met den aanvang der negentiende eeuw (1803).

Verder toont de kleding van de vrouw dat zij niet van hoge komaf is, maar eerder een vroedvrouw, bediende of vrouw van het platteland. Kleding met zakken is ook ‘te praktisch’ voor de welgestelde dames, die rond 1900 zo klein mogelijke reticules of handtassen dragen. Met een kleine tas laten de dames zien dat zij genoeg geld hebben om niet te hoeven werken. Een andere aanwijzing voor een mogelijk nationalistisch motief in deze rammelaar is de Polichinelle-rammelaar die door de vrouw aan het kind wordt gegeven. Polichinelle was een bekend personage uit het Franse poppentheater. En hoewel de figuur later als Jan Klaasen ook voorkomt in de Nederlandse cultuur laat deze rammelaar de Franse invloed zien die in de Zuidelijke Nederlanden en België aanwezig was. • Ilja Meijer
terug
toevoegen aan lijst
Array ( [0] => Array ( [0] => algemeen [1] => norepeat [2] => Array ( [0] => Array ( [0] => Inv. Nr. [1] => left [2] => indent [3] => [idnumber] ) [1] => Array ( [0] => Objectnaam [1] => left [2] => indent [3] => [objectname] ) [2] => Array ( [0] => Samenvatting [1] => left [2] => noindent [3] => [summary] ) [3] => Array ( [0] => Fysieke beschrijving [1] => right [2] => noindent [3] => [physical_description] ) ) ) [1] => Array ( [0] => object gegevens [1] => repeat_constructors [2] => Array ( [0] => Array ( [0] => Vervaardiger [1] => left [2] => indent [3] => [constructor_name]
[constructor_role]
geb. [birth]
overl. [death] ) [1] => Array ( [0] => Plaats [1] => left [2] => indent [3] => [construction_city] ) [2] => Array ( [0] => Datum [1] => left [2] => indent [3] => van [datefrom] tot [dateto] ) [3] => Array ( [0] => Bijzonderheden [1] => left [2] => noindent [3] => [construction_special] ) [4] => Array ( [0] => Materiaal en techniek [1] => right [2] => indent [3] => [construction_materials] ) [5] => Array ( [0] => Technieken [1] => right [2] => indent [3] => [construction_techniques] ) [6] => Array ( [0] => Afmetingen [1] => right [2] => indent [3] => MEASUREMENTS ) ) ) [2] => Array ( [0] => signaturen, opschriften en merken [1] => repeat_both [2] => Array ( [0] => Array ( [0] => Soort [1] => left [2] => noindent [3] => [kind] ) [1] => Array ( [0] => Positie [1] => left [2] => noindent [3] => [position] ) [2] => Array ( [0] => Methode [1] => left [2] => noindent [3] => [method] ) [3] => Array ( [0] => Inhoud [1] => left [2] => noindent [3] => [content] ) [4] => Array ( [0] => Interpretatie [1] => left [2] => noindent [3] => [interpretation] ) ) ) [3] => Array ( [0] => documentatie [1] => repeat_below [2] => Array ( [0] => Array ( [0] => Soort [1] => left [2] => indent [3] => [kind] ) [1] => Array ( [0] => Auteur [1] => left [2] => indent [3] => [author] ) [2] => Array ( [0] => Titel [1] => left [2] => indent [3] => [title] ) [3] => Array ( [0] => Bron [1] => left [2] => indent [3] => [source] ) [4] => Array ( [0] => Plaats [1] => left [2] => indent [3] => [city] ) [5] => Array ( [0] => Jaar [1] => right [2] => indent [3] => [year] ) [6] => Array ( [0] => ISBN [1] => right [2] => indent [3] => [isbn] ) [7] => Array ( [0] => Pagina [1] => right [2] => indent [3] => [page] ) ) ) [4] => Array ( [0] => conditie [1] => norepeat [2] => Array ( [0] => Array ( [0] => Toestand [1] => left [2] => indent [3] => [condition] ) [1] => Array ( [0] => Bijzonderheden [1] => left [2] => noindent [3] => [condition_special] ) [2] => Array ( [0] => Compleet [1] => right [2] => indent [3] => [complete] ) [3] => Array ( [0] => Bijzonderheden [1] => right [2] => noindent [3] => [complete_special] ) ) ) [5] => Array ( [0] => standplaats [1] => repeat_right [2] => Array ( [0] => Array ( [0] => Huidig [1] => left [2] => indent [3] => [current_place] ) [1] => Array ( [0] => Van-Tot [1] => left [2] => indent [3] => [current_place_datefrom] - [current_place_dateto] ) [2] => Array ( [0] => Voormalig [1] => right [2] => indent [3] => [name] ) [3] => Array ( [0] => Van-Tot [1] => right [2] => indent [3] => [datefrom] - [dateto] ) ) ) [6] => Array ( [0] => tentoonstellingen [1] => repeat_below2 [2] => Array ( [0] => Array ( [0] => Titel [1] => left [2] => indent [3] => [title] ) [1] => Array ( [0] => Locatie [1] => left [2] => indent [3] => [location] ) [2] => Array ( [0] => Van-Tot [1] => left [2] => indent [3] => [datefrom] - [dateto] ) [3] => Array ( [0] => Bijzonderheden [1] => right [2] => noindent [3] => [special] ) ) ) [7] => Array ( [0] => fotoreferentie [1] => norepeat [2] => Array ( [0] => Array ( [0] => Nummers [1] => left [2] => indent [3] => [photoreference] ) ) ) )
[-] ALGEMEEN
Inv. Nr.: 
0098
Objectnaam: 
rammelaar
Samenvatting: Zilveren rammelaar met voorstelling van een vrouw met kind en een polichinellerammelaar en bijtstuk van koraal
Fysieke beschrijving: Zilveren rammelaar met fluit in de vorm van een vrouw in klederdracht met kind op de arm die zij een polichinellepoprammelaar voorhoudt. Bellen langs rokzoom. Bijtstuk van bloedkoraal. Fluitje boven hoofdtooi.
[-] OBJECT GEGEVENS
Vervaardiger: 
onbekend
zilversmid
geb.
overl.
Plaats: 
Brugge
Datum: 
van 1790 (ca.) tot
Bijzonderheden: datering op basis van een vergelijkbaar exemplaar uit Zuid Nederland, gemerkt meesterteken ET in vierkant. Zie literatuurverwijzing.
Materiaal en techniek: 
zilver & bloedkoraal
Afmetingen: 
14.5 cm x 3.5 cm x 3.5 cm
[-] SIGNATUREN, OPSCHRIFTEN EN MERKEN
Soort: stadsteken
Positie: zetting
Methode: geslagen
Inhoud: leeuwenkop in contour
Interpretatie: stadsteken Brugge
[-] DOCUMENTATIE
Soort: 
catalogus
Auteur: 
Keijser, Heinz
Titel: 
Rinkelbel en rammelaar
Plaats: 
Amsterdam
Jaar: 
1958
Pagina: 
cat. 134
Soort: 
cf.
Titel: 
Klatergoud en zilveren bellen
Bron: 
Sterckshof studies 39
Plaats: 
Antwerpen/Deurne
Jaar: 
2009
Pagina: 
80-81
Soort: 
boek
Auteur: 
Knotter, Mirjam en Meiboom, Lies (red.), entry door Ilja Meijer
Titel: 
Rammelaars en rinkelbellen. De collectie van Heinz Keijser
Plaats: 
Amsterdam/Zutphen
Jaar: 
2021
Pagina: 
159
[-] CONDITIE
Toestand: 
goed
Bijzonderheden: oppoetsen
Compleet: 
compleet
[-] TENTOONSTELLINGEN
Titel: 
Rinkelbel en Rammelaar
Locatie: 
Gemeente Musea Amsterdam/Willet Holthuysen, Amsterdam
Van-Tot: 
6 juni 1958 - 29 september 1958
Bijzonderheden: cat. 134
contact | privacy | voorwaarden | colofon
lang: 1/collectie/5/zilveren_rammelaar_met_voorstelling_van_een_vrouw_met_kind_en_bijtstuk_van_koraal_0098