Gouden Rococo rammelaar met fluitje en bijtstuk van kristal
Amsterdam (Nederland)
1776

Rococo pur sang
Deze uitbundig gedecoreerde rinkelbel is een voorbeeld van rococo pur sang. De elegante bladeren wuiven frivool omhoog om daarna nog even speels om te krullen. Toch valt er te midden van het weelderige gebladerte een orde te herkennen in de opbouw. Bovenaan bevindt zich het fluitje met de hartvormige opening en een ringetje aan de achterzijde, waaraan ooit een ketting of lint hing. Daaronder volgt de staaf met zes armen, die elk zijn versierd met een rond belletje. Naar beneden verbreedt de staaf zich om te eindigen in een gekartelde rand die fungeert als montuur en waarin het bijtstuk van bergkristal is aangebracht. De drie delen worden duidelijk van elkaar gescheiden door twee geprofileerde randen.
De Amsterdamse goudsmid die deze rinkelbel vervaardigde, is helaas nog niet geïdentificeerd. Hij was duidelijk op de hoogte van de mode van zijn tijd. De uitvoering van de rammelaar is namelijk nauw verwant aan enkele andere exemplaren die rond dezelfde periode in Amsterdam zijn vervaardigd. Een zeer vergelijkbare rinkelbel uit 1750 is toegeschreven aan Johannes Jacobus van Leuven. Deze rammelaar kent nagenoeg dezelfde opbouw en een vergelijkbaar decoratieschema. Het grootste verschil is de gekartelde rand onder aan de staaf. Die is minder scherp uitgevoerd en golft rond het bijtstuk van bergkristal.
Uit de jaren 1770 zijn twee andere toepassingen van het model bekend. Pieter Verschuyl vervaardigde in 1772 een rinkelbel met parelmoeren bijtstuk. De decoraties zijn weliswaar minder zwierig doordat ze symmetrisch zijn opgebouwd. Het model vertoont echter wel grote verwantschap aan het hier getoonde exemplaar. Drie jaar later, in 1775, maakte Jan van Wyk een rinkelbel met ivoren bijtstuk waarvan de decoratie met gebladerte grote overeenkomst vertoont met het hier getoonde exemplaar. Het model van de rammelaar is echter eenvoudiger zonder geprofileerde randen en heeft een minder scherp gekartelde rand aan de onderzijde van de staaf. • Lucinda Timmermans

Array
(
[0] => Array
(
[0] => algemeen
[1] => norepeat
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Inv. Nr.
[1] => left
[2] => indent
[3] => [idnumber]
)
[1] => Array
(
[0] => Objectnaam
[1] => left
[2] => indent
[3] => [objectname]
)
[2] => Array
(
[0] => Samenvatting
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [summary]
)
[3] => Array
(
[0] => Fysieke beschrijving
[1] => right
[2] => noindent
[3] => [physical_description]
)
)
)
[1] => Array
(
[0] => object gegevens
[1] => repeat_constructors
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Vervaardiger
[1] => left
[2] => indent
[3] => [constructor_name]
[constructor_role]
geb. [birth]
overl. [death]
)
[1] => Array
(
[0] => Plaats
[1] => left
[2] => indent
[3] => [construction_city]
)
[2] => Array
(
[0] => Datum
[1] => left
[2] => indent
[3] => van [datefrom] tot [dateto]
)
[3] => Array
(
[0] => Bijzonderheden
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [construction_special]
)
[4] => Array
(
[0] => Materiaal en techniek
[1] => right
[2] => indent
[3] => [construction_materials]
)
[5] => Array
(
[0] => Technieken
[1] => right
[2] => indent
[3] => [construction_techniques]
)
[6] => Array
(
[0] => Afmetingen
[1] => right
[2] => indent
[3] => MEASUREMENTS
)
)
)
[2] => Array
(
[0] => signaturen, opschriften en merken
[1] => repeat_both
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Soort
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [kind]
)
[1] => Array
(
[0] => Positie
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [position]
)
[2] => Array
(
[0] => Methode
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [method]
)
[3] => Array
(
[0] => Inhoud
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [content]
)
[4] => Array
(
[0] => Interpretatie
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [interpretation]
)
)
)
[3] => Array
(
[0] => documentatie
[1] => repeat_below
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Soort
[1] => left
[2] => indent
[3] => [kind]
)
[1] => Array
(
[0] => Auteur
[1] => left
[2] => indent
[3] => [author]
)
[2] => Array
(
[0] => Titel
[1] => left
[2] => indent
[3] => [title]
)
[3] => Array
(
[0] => Bron
[1] => left
[2] => indent
[3] => [source]
)
[4] => Array
(
[0] => Plaats
[1] => left
[2] => indent
[3] => [city]
)
[5] => Array
(
[0] => Jaar
[1] => right
[2] => indent
[3] => [year]
)
[6] => Array
(
[0] => ISBN
[1] => right
[2] => indent
[3] => [isbn]
)
[7] => Array
(
[0] => Pagina
[1] => right
[2] => indent
[3] => [page]
)
)
)
[4] => Array
(
[0] => conditie
[1] => norepeat
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Toestand
[1] => left
[2] => indent
[3] => [condition]
)
[1] => Array
(
[0] => Bijzonderheden
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [condition_special]
)
[2] => Array
(
[0] => Compleet
[1] => right
[2] => indent
[3] => [complete]
)
[3] => Array
(
[0] => Bijzonderheden
[1] => right
[2] => noindent
[3] => [complete_special]
)
)
)
[5] => Array
(
[0] => standplaats
[1] => repeat_right
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Huidig
[1] => left
[2] => indent
[3] => [current_place]
)
[1] => Array
(
[0] => Van-Tot
[1] => left
[2] => indent
[3] => [current_place_datefrom] - [current_place_dateto]
)
[2] => Array
(
[0] => Voormalig
[1] => right
[2] => indent
[3] => [name]
)
[3] => Array
(
[0] => Van-Tot
[1] => right
[2] => indent
[3] => [datefrom] - [dateto]
)
)
)
[6] => Array
(
[0] => tentoonstellingen
[1] => repeat_below2
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Titel
[1] => left
[2] => indent
[3] => [title]
)
[1] => Array
(
[0] => Locatie
[1] => left
[2] => indent
[3] => [location]
)
[2] => Array
(
[0] => Van-Tot
[1] => left
[2] => indent
[3] => [datefrom] - [dateto]
)
[3] => Array
(
[0] => Bijzonderheden
[1] => right
[2] => noindent
[3] => [special]
)
)
)
[7] => Array
(
[0] => fotoreferentie
[1] => norepeat
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Nummers
[1] => left
[2] => indent
[3] => [photoreference]
)
)
)
)
[-] ALGEMEENSamenvatting: Gouden Rococo rammelaar met fluitje en bijtstuk van kristal
Fysieke beschrijving: Gouden rammelaar met fluitje, staafvorm bewerkt met rocailles, zes consoles met afhangende bellen en een fluitje met hartvormige opening en ringetje aan de achterzijde. Druppelvormig bijtstuk van geslepen bergkristal.
[-] OBJECT GEGEVENSVervaardiger:
onbekend
zilversmid
geb.
overl.
Plaats:
Amsterdam (Nederland)
Materiaal en techniek:
goud & bergkristal
Afmetingen:
13.0 cm x ø 3.5 cm
[-] DOCUMENTATIEAuteur:
Mooij, C.C.M de, e.a. (red)
Titel:
Kinderen van alle tijden
Auteur:
Knotter, M. en Meiboom, L. (red), entry door Lucinda Timmermans
Titel:
Rammelaars en rinkelbellen. De collectie van Heinz Keijser
Plaats:
Amsterdam/Zutphen