Vergulde oranjeboom rammelaar ter herinnering aan de geboorte van Prinses Juliana
Zeist (Nederland)
1909
Koningskinderen en burgers
Bij de geboorte van prinses Juliana op 30 april 1909 liet het dagblad De Courant voor de geabonneerden die op dezelfde dag een kind hadden gekregen een rammelaar als geschenk vervaardigen.De vervaardiger was de gerenommeerde Nederlandsche Fabriek van Gouden en Zilveren Werken, opgericht door J.A.A. Gerritsen, die een goede reputatie genoot in opdrachten ter gelegenheid van bijzondere gebeurtenissen rond het Koninklijk Huis.
De rammelaar heeft de vorm van een oranjeboom, een symbool dat al eeuwen met het huis van Oranje wordt geassocieerd en op vele herinneringsobjecten rond het Koninklijk Huis prijkt. De stok is bewerkt tot boomstam, en het scherm fungeert als bladerdak, waaraan vergulde belletjes als oranjeappeltjes hangen. Hierin zijn vier cartouches ‘uitgespaard’ voor inscripties, waaronder het gekroonde monogram WH, als verwijzing naar het ouderpaar koningin Wilhelmina en prins Hendrik. Eén cartouche is leeg gelaten, zodat de naam van de boreling toegevoegd kon worden. Bij deze rammelaar is dat helaas niet gebeurd en we weten dan ook niet wie de gelukkige bezitter is geweest. In totaal werden 32 exemplaren geschonken, waarvan het enige andere bekende exemplaar zich in het Nederlands Zilvermuseum in Schoonhoven bevindt, geschonken door Frits van Dijl die op dezelfde dag als prinses Juliana werd geboren.
Het prinsesje waar deze rammelaar voor ‘de gewone burger’ om draaide, bleef zelf ook niet met lege knuistjes. Onder de vele geschenken die het koningshuis rond haar geboorte ontving, waren natuurlijk ook fraaie rammelaars. Zo schonken de vrouwen van de stad Groningen een gouden rammelaar met briljanten en smaragden, refererend naar de kleuren van hun stad, gemaakt door juwelier Oving. De Franse stad Orange schonk een vergulde rammelaar in de vorm van een oranjeappel, voorzien van bijtring en een vaantje met ‘Oranje boven’.
Ook Juliana’s nazaten mochten op letterlijk ‘schitterende’ rammelaars rekenen. Toen de sultan van Deli koningin Juliana en prins Bernard in 1938 in Huis Den Bosch bezocht, schonk hij de toen een halfjaar oude prinses Beatrix een wel heel bijzonder exemplaar: een gouden rammelaar in de vorm van een pajoeng (staatsieparasol) naar eigen ontwerp van de sultan, getooid met een kroontje van diamant. Het pronkstuk kwam in 1958 opnieuw in de aandacht toen deze als bruikleen op de tentoonstelling van de verzameling Keijser te zien was. • Mirjam Knotter
Array
(
[0] => Array
(
[0] => algemeen
[1] => norepeat
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Inv. Nr.
[1] => left
[2] => indent
[3] => [idnumber]
)
[1] => Array
(
[0] => Objectnaam
[1] => left
[2] => indent
[3] => [objectname]
)
[2] => Array
(
[0] => Samenvatting
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [summary]
)
[3] => Array
(
[0] => Fysieke beschrijving
[1] => right
[2] => noindent
[3] => [physical_description]
)
)
)
[1] => Array
(
[0] => object gegevens
[1] => repeat_constructors
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Vervaardiger
[1] => left
[2] => indent
[3] => [constructor_name]
[constructor_role]
geb. [birth]
overl. [death]
)
[1] => Array
(
[0] => Plaats
[1] => left
[2] => indent
[3] => [construction_city]
)
[2] => Array
(
[0] => Datum
[1] => left
[2] => indent
[3] => van [datefrom] tot [dateto]
)
[3] => Array
(
[0] => Bijzonderheden
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [construction_special]
)
[4] => Array
(
[0] => Materiaal en techniek
[1] => right
[2] => indent
[3] => [construction_materials]
)
[5] => Array
(
[0] => Technieken
[1] => right
[2] => indent
[3] => [construction_techniques]
)
[6] => Array
(
[0] => Afmetingen
[1] => right
[2] => indent
[3] => MEASUREMENTS
)
)
)
[2] => Array
(
[0] => signaturen, opschriften en merken
[1] => repeat_both
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Soort
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [kind]
)
[1] => Array
(
[0] => Positie
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [position]
)
[2] => Array
(
[0] => Methode
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [method]
)
[3] => Array
(
[0] => Inhoud
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [content]
)
[4] => Array
(
[0] => Interpretatie
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [interpretation]
)
)
)
[3] => Array
(
[0] => documentatie
[1] => repeat_below
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Soort
[1] => left
[2] => indent
[3] => [kind]
)
[1] => Array
(
[0] => Auteur
[1] => left
[2] => indent
[3] => [author]
)
[2] => Array
(
[0] => Titel
[1] => left
[2] => indent
[3] => [title]
)
[3] => Array
(
[0] => Bron
[1] => left
[2] => indent
[3] => [source]
)
[4] => Array
(
[0] => Plaats
[1] => left
[2] => indent
[3] => [city]
)
[5] => Array
(
[0] => Jaar
[1] => right
[2] => indent
[3] => [year]
)
[6] => Array
(
[0] => ISBN
[1] => right
[2] => indent
[3] => [isbn]
)
[7] => Array
(
[0] => Pagina
[1] => right
[2] => indent
[3] => [page]
)
)
)
[4] => Array
(
[0] => conditie
[1] => norepeat
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Toestand
[1] => left
[2] => indent
[3] => [condition]
)
[1] => Array
(
[0] => Bijzonderheden
[1] => left
[2] => noindent
[3] => [condition_special]
)
[2] => Array
(
[0] => Compleet
[1] => right
[2] => indent
[3] => [complete]
)
[3] => Array
(
[0] => Bijzonderheden
[1] => right
[2] => noindent
[3] => [complete_special]
)
)
)
[5] => Array
(
[0] => standplaats
[1] => repeat_right
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Huidig
[1] => left
[2] => indent
[3] => [current_place]
)
[1] => Array
(
[0] => Van-Tot
[1] => left
[2] => indent
[3] => [current_place_datefrom] - [current_place_dateto]
)
[2] => Array
(
[0] => Voormalig
[1] => right
[2] => indent
[3] => [name]
)
[3] => Array
(
[0] => Van-Tot
[1] => right
[2] => indent
[3] => [datefrom] - [dateto]
)
)
)
[6] => Array
(
[0] => tentoonstellingen
[1] => repeat_below2
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Titel
[1] => left
[2] => indent
[3] => [title]
)
[1] => Array
(
[0] => Locatie
[1] => left
[2] => indent
[3] => [location]
)
[2] => Array
(
[0] => Van-Tot
[1] => left
[2] => indent
[3] => [datefrom] - [dateto]
)
[3] => Array
(
[0] => Bijzonderheden
[1] => right
[2] => noindent
[3] => [special]
)
)
)
[7] => Array
(
[0] => fotoreferentie
[1] => norepeat
[2] => Array
(
[0] => Array
(
[0] => Nummers
[1] => left
[2] => indent
[3] => [photoreference]
)
)
)
)
[-] ALGEMEENSamenvatting: Zilveren en vergulde oranjeboom rammelaar ter herinnering aan de geboorte van Prinses Juliana
Fysieke beschrijving: Zilveren rammelaar zgn oranjeboompje met scherm in de vorm van een bladerdak en acht gedecoreerde vergulde bellen en een schakelketting (geen fluit). De stok is bewerkt als een boomstam. Op het scherm zijn vier medaillons waarvan één vrij voor de naam van de boreling.
[-] OBJECT GEGEVENSVervaardiger:
Ned. Fabriek van gouden & zilveren werken v/h J.A.A. Gerritsen nv
zilverfabrikant
geb.
overl.
Plaats:
Zeist (Nederland)
Materiaal en techniek:
zilver & verguld
Afmetingen:
12. 0 cm x ø 7.5 cm
[-] DOCUMENTATIEAuteur:
Mooij, C.C.M de, e.a. (red)
Titel:
Kinderen van alle tijden
Auteur:
Knotter, M. en Meiboom, L. (red) entry door Mirjam Knotter
Titel:
Rammelaars en rinkelbellen. De collectie van Heinz Keijser
Plaats:
Amsterdam/Zutphen
[-] CONDITIEBijzonderheden: één afwijkend belletje, met ketting, oxidatie
[-] TENTOONSTELLINGENTitel:
Ooievaartje, lepelaartje Nederlandse kraamgebruiken uit de 18de en 19de eeuw
Locatie:
Museum Swaensteijn, Voorburg
Van-Tot:
18 januari 1975 - 9 maart 1975
Titel:
Kinderen van alle tijden
Locatie:
Noordbrabants Museum Den Bosch
Bijzonderheden: cat. nr. 82